Το πρόγραμμα με τίτλο "Βυζαντινή παρουσία στη Γεωργία και γεωργιανή στον ευρύτερο βυζαντινό χώρο. Εντοπισμός και καταγραφή των σχετικών μνημείων σε ηλεκτρονική βάση δεδομένων" υλοποιήθηκε στα πλαίσια διμερούς επιστημονικής συνεργασίας Ελλάδας-Γεωργίας, με χρηματοδότηση της ΓΓΕΤ. Το Γεωργιανό Ινστιτούτο Αθηνών με επιστημονικό υπεύθυνο το Δρ.Avtandil Mikaberidze εκπροσωπούσε τη γεωργιανή πλευρά.

Για την πραγματοποίηση του προγράμματος, κρίθηκε σκόπιμο κατ' αρχήν να εξεταστούν έργα της μνημειακής ζωγραφικής από τον 7^ο έως τον 15^ο αιώνα, που αναδεικνύουν με ενάργεια τις αμφίδρομες σχέσεις Βυζαντίου και Γεωργίας στη διάρκεια του Μεσαίωνα. Η καταγραφή εκ μέρους του Πανεπιστημίου Αθηνών σε βάση δεδομένων των ζωγραφικών μνημειακών συνόλων της Γεωργίας, τα οποία δείχνουν την πολιτισμική επικοινωνία του Βυζαντίου με τη Γεωργία, βασίστηκε, σε πρώτη φάση, στην υπάρχουσα βιβλιογραφία. Στόχος της εργασίας αυτής ήταν η ανάδειξη των στοιχείων εκείνων από τα ζωγραφικά σύνολα της Γεωργίας που δείχνουν τις σχέσεις και επιδράσεις που δέχτηκε η γεωργιανή καλλιτεχνική παραγωγή στον τομέα αυτό, από την αντίστοιχη βυζαντινή τέχνη.

Η βάση δεδομένων που καταρτίστηκε περιέλαβε δεκαπέντε πεδία, τα οποία συμπληρώθηκαν, εφόσον υπήρχαν τα σχετικά στοιχεία. Μετά την αναφορά του μνημείου καταγράφηκαν, ο αρχιτεκτονικός τύπος, ο χαρακτήρας του κτίσματος (καθολικό μονής, ταφικό παρεκκλήσι κ.α.), το εικονογραφικό πρόγραμμα αναλυτικά, ο χαρακτήρας της εικονογραφίας (γεωργιανός ή με βυζαντινές επιδράσεις), ο χαρακτήρας της τεχνοτροπίας (γεωργιανός ή με βυζαντινές επιδράσεις), η ύπαρξη προσωπογραφιών δωρητών ή άλλων προσώπων στο μνημείο, η ύπαρξη υπογραφής του ζωγράφου στο μνημείο, η γλώσσα των επιγραφών, η κοινωνική θέση του χορηγού, η προέλευση του χορηγού, η ιδιότητα του ζωγράφου (π.χ. κληρικός, λαϊκός, αγρότης κλπ.), η προέλευση του ζωγράφου, η ακριβής χρονολογία του ζωγραφικού συνόλου και ο αιώνας τέλος στον οποίο ανήκει.

Ωστόσο μόνο ορισμένα από αυτά τα πεδία μπορεί να αναζητήσει ο χρήστης, όπως το όνομα του μνημείου ή μουσείο το εικονογραφικό πρόγραμμα, το χαρακτήρα της εικονογραφίας, το χαρακτήρα της τεχνοτροπίας, τον αιώνα στον οποίο τοποθετείται το μνημείο, την ύπαρξη προσωπογραφιών. Για τα υπόλοιπα πεδία είναι δυνατό να υποβάλλονται ερωτήσεις με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο.

Οι πληροφορίες που προέκυψαν από τη βάση δεδομένων αξιοποιήθηκαν για τη σύνταξη μικρού εισαγωγικού κειμένου, σχετικά με τη γεωργιανή μνημειακή ζωγραφική και τη σχέση της με την αντίστοιχη βυζαντινή καλλιτεχνική παραγωγή. Η προβληματική που τέθηκε υπήρξε, όπως αναφέρθηκε, και ο στόχος της εργασίας αυτής.

Στο πρόγραμμα εργάστηκαν, ως ερευνητές οι μεταπτυχιακοί φοιτητές του Πανεπιστημίου Αθηνών Διονύσης Μουρελάτος και Νικόλας Φύσσας, στους οποίους οφείλεται η συλλογή της βιβλιογραφίας, η σχεδίαση και η σύνταξη της βάσης δεδομένων που αφορά τα μνημειακά σύνολα καθώς και η σύνταξη του εισαγωγικού κειμένου. Τελευταία, στο πρόγραμμα βοήθησε και ο νέος μεταπτυχιακός φοιτητής Γιάννης Βαξεβάνης. Την ηλεκτρονική παρουσίαση του προγράμματος κοσμούν φωτογραφίες -κυρίως από έργα μικροτεχνίας- που δείχνουν τις αλληλεπιδράσεις Βυζαντίου-Γεωργίας, με αναλυτικές λεζάντες. Την ηλεκτρονική υποστήριξη της εργασίας για την παρουσίασή της στο διαδίκτυο είχε ο Κώστας Γραμματικός. Πολύτιμη υπήρξε η συνεργασία και η βοήθεια της καθηγήτριας της Βυζαντινής Αρχαιολογίας και Τέχνης του Πανεπιστημίου Αθηνών Σοφίας Καλοπίση-Βέρτη. Την επιστημονική ευθύνη και το συντονισμό του έργου είχε η καθηγήτρια της Βυζαντινής Αρχαιολογίας και Τέχνης του Πανεπιστημίου Αθηνών Μαρία Παναγιωτίδη.

Αν έχετε ήδη εγγραφεί μπορείτε να εισέλθετε στη βάση δεδομένων. Αν όχι, μπορείτε να κάνετε αίτηση και θα ειδοποιηθείτε με e-mail για την ενεργοποίηση της αίτησης σας. Επίσης, κάνοντας αριστερό κλικ πάνω στις φωτογραφίες, αυτές μεγεθύνονται και εμφανίζεται αναλυτική λεζάντα. Τέλος μπορείτε να δείτε τα συμπεράσματα που προέκυψαν από την έρευνα.

Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστε με τον διαχειριστή. 
dmourela@arch.uoa.gr